Ana Menü
Doku parçaları (biyopsi) ve organların ameliyat edilerek çıkarılmaları sonucu hastadan alınan parçanın incelenmesiyle hastalık tanısının konmasını amaçlar. Patolojik incelemeyle, hastalığın türü (iltihabi, dejeneratif, tümör), derecesi veya yaygınlığı saptanarak hastaya uygulanacak tıbbi ve cerrahi tedavi patoloji tanısına göre planlanabilir.
Büyük hastanelerde, özellikle tümörlerde tedavi patoloji tanısına göre yapılmak isteniyorsa ameliyat esnasında alınan bir doku örneği dondurularak sertleştirilir ve dondurma mikrotomu veya kriostat adı verilen özel aletlerle kesilerek incelenir, ve kısa sürede patoloji tanısı verilebilir (frozen yöntemi). Bu tanıya göre uygun görülen cerrahi tedaviye devam edilir.
Acil tanı zorunluğu olmayan durumlarda patoloji incelemesi için alınan parçalar bir koruyucu sıvı (fiksatif veya tespit sıvısı) içine konulduktan sonra patoloji laboratuvarına gönderilir. Herhangi bir tespit sıvısına konulmamış doku, bozulmaya (otoliz, “autolysis” ) başlar, bekleme süresinin uzunluğu ve ortam ısısı otoliz oluşmasını artırır ve dokunun özelliğini kaybettirir.
Fiksasyon (Tespit) :Patolojik inceleme amacıyla alınan doku parçasının alınışından incelenmesine kadar geçen süre içinde bozulmasını (otoliz) önlemek ve canlı organizmadaki haline en yakın şekliyle kalmasını sağlamak amacıyla yapılan kimyasal koruma işlemidir.
Hücre ve dokuların fiksasyonunda kullanılan çok çeşitli sıvılar mevcuttur. En sık kullanılan tespit sıvısı %10’luk formalindir. Formalin bulunmasında güçlük olduğunda alınan parçalar % 70’lik alkol içine konabilir. Alınan dokunun cinsine, saklanmak isteyen süreye ve uygulanacak inceleme yöntemlerine uygun fiksasyon sıvısının (fiksatif) seçilmesi farklılık taşıyabilir.
Fiksasyonun amaca uygun olabilmesi için doku hacmı ile tespit sıvısının hacmi arasındaki oran çok önemlidir.Tespit sıvısının miktarı, alınmış olan parça hacminin yaklaşık 20 misli olmalıdır (uygulamada 10 mislide yeterli görülmektedir). Ayrıca doku inceliği tespit işleminin daha etkili olmasını sağlar, bu nedenle büyük parçalara kesitler atılarak fiksatif içine konulabilir. Patoloji laboratuarı istem kağıdına hastanın yaşı, cinsiyeti, parçanın alındığı doku ve yerleşim yeri, hastalıkla ilgili klinik bilgiler, ameliyat bulguları ve klinik tanı verilmelidir. Bu bilgiler patolojik incelemede kesinlikle gereklidir.